IES A Basella (Vilanova de Arousa, Pontevedra)

O cancro é unha enfermidade que posiblemente consideramos moi lonxana pero a realidade dinos que está moito máis preto do que nos imaxinamos; é a 2ª causa de morte nos países desenvolvidos e a 3ª nos países en vías de desenvolvemento.

Esta enfermidade orixínase cando un grupo determinado de células do noso organismo comeza a dividirse de forma descontrolada. Está causada por mutacións no ADN que poden ser hereditarias ou que se poden adquirir ao longo da vida (como acontece na maioría dos casos ).

Na nosa vida cotián, estamos expostos a numerosos factores que poden provocar a aparición dalgún cancro. O tabaquismo incrementa as posibilidades que temos de contraer un cancro de pulmón. As queimaduras provocadas na pel por unha excesiva exposición á radiación solar, poden provocar cancros nela. A cotío, consumimos numerosos produtos que conteñen aditivos que poden resultar perigosos para a nosa saúde, e cada vez, é máis frecuente a obesidade entre a poboación, xa que non se mantén unha dieta equilibrada, aumentando deste xeito a posibilidade da aparición dun cancro. Outros factores que inflúen na aparición desta enfermidade, son un excesivo consumo de alcohol ou os altos niveis de contaminación dalgúns lugares.

Actualmente, grazas aos avances científicos, existen diferentes métodos para curar o cancro, como a ciruxía, a quimioterapia, a radioterapia, etc. pero é de maior importancia que tomemos unha serie de medidas para previlo: facer deporte e unha dieta equilibrada, non abusar do tabaco nin do alcohol, protexernos da radiación solar…

Temos o deber de protexer o noso corpo. Se podemos evitalo, por qué insistir en destruílo ?

 Algúns dos trastornos alimenticios son enfermidades mentais ou problemas de autoestima, que soen aparecer nos adolescentes. Aparecen como consecuencia do modo de vida e dos modelos estéticos predominantes de hoxe en día. Estes problemas xorden cando aparece unha insatisfacción persoal, medo a madurar, índices elevados de autoesixencia ou ideas distorsionadas sobre o peso ou a comida.

 Anorexia: Consiste nunha perda voluntaria de peso, por un desexo intenso de adelgazar, por temor á obesidade. A perda de peso prodúcese mediante redución da alimentación, exercicio físico excesivo, utilización de medicamentos redutores de apetito ou vómitos.

 Bulimia: Produce alteracións no comportamento e nos hábitos de alimentación. O que ocorre é que a persoa tende a darse un atracón de comidas de alto contido calorífico que lle provoca un sentimento de culpa que compensa con dietas abusivas, provocación de vómitos ou inxesta dalgúns medicamentos.

¿Cres que te decatarías se tiveses algunha destas enfermidades? ¿Quen ou que pensas que é o causante de que estes problemas aumentasen nos últimos anos?

Aínda que os océanos mariños quéntanse a un ritmo máis lento que a terra firme, a velocidade do cambio climático e o adianto das estacións nestes ecosistemas estase volvendo igual de rápido que o que se atopa no ecosistema terrestre.

Uns científicos que, recentemente publicaron un artigo na revista Science, demostran, que os ecosistemas están cambiando, e afirman: “Hemos hecho un análisis que fija la velocidad a la que el cambio climático viene marcando el paso de las variaciones en la distribución de las especies”, segundo un dos autores deste traballo, Carlos Duarte, investigador do CSIC. O sinal térmico que determina a primavera estase adiantando dous días cada ano e as temperaturas dunha determinada zona, estanse desplazando a latitudes máis altas, uns 27 kilometros por década.

O problema principal que estos científicos sinalan no seu traballo é, que as plantas e os animais mariños, ante estes cambios, necesitan moverse igual de rápido que a Terra para adaptarse ao novo ecosistema que se está formando, nalgunhas especies os seus hábitos xa están cambiados e afectan á súa reprodución ou posta de ovos. Pero algo moito peor, é que, algunhas especies, coma as do Ártico, xa non teñen lugares máis fríos aos que emigrar, e acabarán extinguíndose.

É un feito, que o cambio climático está a afectarnos, pero cánto tempo deberá pasar para que o ser humano inteveña debidamente e cambie as cousas?.

A risa é un método contra a enfermidade gratis e eficaz. Moitos expertos din que a risa ten os seguintes beneficios:

• Inmuniza contra a depresión e angustia.
• Cando un se rí segrega máis adrenalina, o que potencia a creatividade e a imaxinación.
• Ao rir, o cerebro fai que o noso corpo segregue endorfinas, estas segregacións son similares a unha droga natural que non causa efectos secundarios, ademáis é máis forte que a heroína.
• Actúa como masaxe: a columna vertebral e cervicais estíranse cando nos rimos. O diafragma orixina unha masaxe interna que facilita a dixestión e axuda a reducir os ácidos graxos e substancias tóxicas.
• Facemos exercicio: Con cada carcajada poñense en marcha 400 músculos, incluidos algúns do estómago que só se exercitan ca risa.
• Límpanos: ao rirnos lubrícanse e límpanse os ollos con bágoas. A gargallada fai vibrar a cabeza e despexa o nariz e os oídos.
• Osixénanos: cando ris entra o dobre de aire nos pulmóns, polo que a pel se osixena máis. De lí que tonifique a pel e preveña engurras.
• E por último, a risa danos felicidade e benestar.

Sabedes que o 35 % dos casos de cancro  teñen relación na súa orixe coa alimentación?

Hai unha gran cantidade de compostos presentes en algúns alimentos procesados que son os indicados como responsables de favorecer a aparición do cancro. En xeral todos estes compostos teñen que ver con aditivos e produtos químicos para mellorar o sabor, textura e consistencia dos alimentos.

Un bo exemplo  témolo en España coa  Coca Cola Zero e Coca cola light. Aquí  utilízase un aditivo canceríxeno prohibido en EE UU, Gran Bretaña e México e Venezuela entre outros, que retiraron esta bebida por ter entre os seus compoñentes o E-952, ciclamato sódico, que xa leva prohibido desde 1969.

O ciclamato de sodio é un dos edulcorantes máis potentes e baratos utilizados na fabricación de produtos light ou sen azúcre.En experimentos con animais provocou tumores en ovarios, riles, pel e útero. En humanos  dise que interfire na síntese das hormonas tiroideas e pode producir alerxias.Segundo a Organización Mundial da Saúde (OMS), pode ter potencialidades canceríxenas e efectos mutaxénicos. Desaconséllase o seu consumo especialmente a nenos e mulleres embarazadas.Tamén pode danar os espermatozoides e os testículos. No entanto, o ciclamato de sodio é legal en España, Alemaña, Italia, Grecia, Portugal, Polonia, Estonia, Lituania e varios países de América Latina. En xeral, a maioría dos produtos ligth conteñen este produto, debido a que é o E-952 o que sustitúe ao azucre.

http://www.youtube.com/watch?v=2t9pVFJ1ZM0&feature=player_detailpage

Para saber de ciencia precisamos bós divulgadores científicos, persoas que nos acheguen de forma amena a esos conceptos cos que podemos entender mellor o mundo que nos rodea e ter unha opinión crítica e ben fundamentada en temas científicos e tecnolóxicos.

Por sorte cada vez contamos con máis persoas adicadas a amosarnos o fascinante mundo da ciencia, como Ángel Carracedo (que nos ofreceu unha charla sobre xenética o curso pasado) ou Jorge Mira, director do Programa ConCiencia. Este programa pretende “difundir entre a cidadanía a importancia que merece o saber científico como unha forma mási de cultura, intercambiando coñecementos entre a comunidade científica galega e as personalidades máis sobresaíntes do ámbito científico internacional”. Así, nas convocatorias dos últimos anos deste Programa ConCiencia, foron galardoados co Premio Fonseca científicos de tanto renome como Stephen Hawking ou James Lovelock e divulgadores como David Attenborough.

Dende Xullo a Illa Canaria de El Hierro está a sufrir multitude de movementos sísmicos de baixa intensidade e magnitude, e agora témese por unha erupción volcánica baixo as augas pero superficial, que poida causar danos ás poboacións da costa.

As Illas Canarias son de orixe volcánica pero a súa actividade volcánica e sísmica non está relacionada cos límites de placas tectónicas, que son as zonas onde se concentra a meirande parte do vulcanismo e sismos no planeta. Así, os últimos sismos de Haití e Xapón orixínáronse en zonas de subdución ou límites converxentes de placas pero este non é o caso das Illas Canarias, cal é a orixe da actividade sísmica e eruptiva destas illas?

_{Gráficos e imaxes extraídos de: El País.}

O risco dun evento sísmico ou volcánico (R) valórase como o produto da perigosidade do evento (magnitude do sismo neste caso) (P), a vulnerabilidade da poboación (V) e a exposición de bens e persoas a este risco (E).     R = P x E x V

Desta forma, o risco sísmico é diferente para Haití e para Xapón, cómo valorarías ti o actual risco sísmico en Canarias cos datos nos que dispoñemos neste momento?

A Voyager II é unnha sonda espacial que leva máis de 33 anos enviando información do noso Sistema Solar que xa saiu da heliosfera e sigue viaxando cara ao espacio interestelar.

O obxectivo das sondas Voyager 1 e 2 era obter información dos planetas máis lonxanos do noso Sistema Solar e realizaron multitude de fermosas fotografías destos planetas e os seus numerosos satélites. Fotografáronse as lúas de Xúpiter, descubriuse que a Gran Mancha Vermella deste planeta é unha tormenta e que o satélite de Saturno chamado Titán ten unha atmosfera semellante á atmosfera primitiva do noso planeta, entre outras moitas cousas.

As Voyager levan un disco de ouro cunha selección de hora e media de música de diferentes culturas do mundo, saúdos en 55 idiomas e unha mestura de sonidos e imaxes  onde se explica a nosa localización no Sistema Solar e as características do noso planeta e a especie humana. Outras sondas como as Pioneer 10 e 11 levan unha placa con debuxos que informan da posición do noso planeta e o aspecto e intencións de paz da raza humana. Foi deseñada por Carl Sagan por se a sonda era detectada por unha civilización extraterrestre.

Como pode funcionar algo 33 anos seguidos dentro e fóra do noso Sistema Solar, que enerxía ou enerxías o alimenta? Qué che gustaría poñer a ti na placa de presentación da nosa especie a outras posibles civilizacións?

O propietario de Virgin, o empresario británico Richard Branson, ofrece un premio de 25 millóns de dólares a quen idee unha fórmula para eliminar os gases efecto invernadoiro da atmosfera. Escoltado polo ex vicepresidente de EEUU Al Gore e outros destacados defensores do medio ambiente, Branson animou ós “cerebros máis brillantes do mundo a idear unha forma de eliminar alo menos o equivalente a 1.000 millóns de toneladas de dióxido de carbono por ano, e con un pouco de sorte moitas máis”. “Teredes a satisfación de salvar miles de especies… e posiblemente á mesma humanidade”, añadiu o dono de Virgin na roda de prensa celebraba en Londres. O ‘Virgin Earth Challenge’, que así se chama o galardón, concederase á persoa ou grupo que logre un deseño comercialmente viable que dea como resultado a eliminación de cantidades significativas de gases de efecto invernadoiro da atmosfera para conseguir a estabilidade do clima da Terra.

David Keith, profesor de ingeniería da Universidade de Cargary, que desenrolou unha patente provisional, dixo que non era un misterio cómo facelo, o problema é o custo, concretamente uns 300 dólares por tonelada de CO₂ capturada.

Estaremos a tempo de revertir o cambio climático global?

Boas compañeir@s.

Día a día  consúmense máis produtos que provocan a xeración de máis e máis lixo, e cada vez existen menos lugares  onde poñelo. Para axudar á conservación do noso medio ambiente, podemos empezar por revisar os nosos hábitos de consumo. Cada persoa temos a oportunidade e a capacidade de contribuir a mellorar  o noso espazo e o noso mundo a partir de pequenas accións diarias. Aplicar e  transmitir o principio das 3 erres podes ser parte da solución ao problema do lixo.

Aquí vos poño información sobre a lei das tres R e un vídeo con ideas de cómo preservar o medio ambiente.