IES A Basella (Vilanova de Arousa, Pontevedra)

A viaxe no tempo deixou de ser unha fantasía no momento en que Albert Einstein propuxo a teoría da relatividade, tanto a especial como a xeral. A día de hoxe, existen certas hipóteses acerca de como se podería chegar a realizar unha viaxe no tempo, da posibilidade de abrir un portal que nos permita controlalo ao noso antollo. As razóns que, por así dicilo, nos botan cara atrás á hora de comprobar estas conxecturas son debidas, basicamente, a cuestións económicas e tecnolóxicas.

 Atendendo ás propostas de Stephen Hawking cabería esperar tres maneiras de viaxar no tempo para as cales resulta fundamental a consideración deste como unha dimensión máis: a cuarta dimensión; similar á altura, ao ancho e á lonxitude, concibidas como as tres dimensións. “Viaxar no tempo significa trasladarse a través da cuarta dimensión”, o que carrexaría unha curvatura do marco espazo-tempo.

A primeira opción sería mediante a utilización dos buracos de verme que están ao noso redor, en todas partes, na chamada espuma cuántica; mais son demasiado pequenos como para poder velos. Pese a isto, algúns científicos cren na posibilidade de capturar un destes buracos de verme e amplialo de forma tal, que resultara ser o suficientemente grande como para que un humano se introducira nel. Sen embargo, o científico británico establece que: “Calquera tipo de viaxe ao pasado a través dun buraco de verme ou calquera outro método é practicamente imposible, de ser así ocorrerían os paradoxos (como por exemplo o paradoxo do científico tolo que suxire Hawking baseándose no paradoxo do avó) así que parece ser que as viaxes ao pasado nunca se concretarán”.

Outra alternativa serían os buracos negros, idea que xa propuxera Einstein un século atrás ao decatarse de que debería haber lugares onde o tempo transcorre máis lento e outros onde se acelera. A gran cantidade de enerxía acumulada nos buracos negros arrastra ao tempo de maneira que o ralentiza, que é o mesmo que dicir: “Un buraco negro xigantesco é unha máquina do tempo, pero obviamente non é demasiado práctica. Ten vantaxes sobre os buracos de verme, xa que non provoca paradoxos. Ademais, un non se destruirá a si mesmo a causa do retorno. Pero é moi perigoso, a viaxe é moi longa e non nos leva moi lonxe no futuro”.

A última proposta sería acadar velocidades próximas ás da luz, considerada como un límite de velocidade cósmico equivalente a 300000 km/s. Nada pode superar dita fronteira. Á velocidade da luz non existe o paso do tempo, por tanto: “Viaxar case á velocidade da luz transportaranos cara ao futuro”. Esta opción daría lugar ao paradoxo dos xemelgos.

Verdadeiramente cabería esperar a posibilidade de que estas hipóteses tiveran un resultado negativo, ou sexa, que resultaran ser equívocas. Ao fin e ao cabo son “unicamente suposicións”, mais, que ocorrería de non ser así? Seriamos conscientes do gran avance que isto suporía na historia non só da ciencia, senón tamén da humanidade? Polo momento non temos probas que demostren a súa invalidez, simplemente consideramos a idea (ou ideas), apoiada, por suposto, por unhas teorías firmes a nivel científico, agora falta levala a cabo…

Hai un par de anos, saiu ao mercado o dispositivo Kinect, un aparato suplementario para a Xbox que cambia a visión que temos sobre a tecnoloxía, a parte de modificar o mundo dos videoxogos. Con este aparato “ti es o mando”.

Máis de 200 empresas en todo o mundo, incluidas 9 de España, modificaron a utilidade de Kinect e levárona ao seu ámbito, dando lugar a aplicacións que axudan no marketing, na educación, na enxeñería e incluso na medicina.

En ámbitos educativos, os centros SEK,  introduciron Kinect nas aulas cun gran acollemento por parte dos estudantes, en materias como mátematicas ou educación física.

Porén, as aportacións máis sorprendentes son as sanitarias. Empregouse Kinect nun programa de telerrehabilitación para enfermos de esclerose múltiple. Nel, os enfermos realizaban os exercicios de rehabilitación dende a súa casa mentres unha doutora  lles controlaba os resultados. Deste xeito, os enfermos non dependen dun fisioterapeuta nin de equipos específicos e custosos,  e poden realizar a rehabilitación cando mellor lles conveña sen saír do seu fogar.

Este modo de rehabilitación tan ameno e divertido tamén se provou en pacientes con danos neuronáis e en enfermos de Alzheimer.

Ademáis, é posible a utilización de Kinect en quirófanos. Así se o ciruxián o precisa pode consultar calquera documento, como radiografías ou o historial médico do paciente, mantendo a esterilidade.

Como acabamos de ver, os progresos da tecnoloxía axudan a comunicar diferentes mundos. Deste xeito ámbitos tan dispares como os videoxogos e a medicina entrelázanse e suman forzas, facilitando a nosa vida.

Pero esto só é o comezo dun longo percorrido. Quen sabe ata onde nos levarán estos avances? Quen sabe qué novas utilidades se lle poden atopar ao Kinect?

Hay muchas “teorías” sobre lo que le ocurrirá a la humanidad y a la tierra este día , que se produciría en el solsticio el día 21 de diciembre del 2012 a las 11:12. Según los indios mayas el, 21 de diciembre llega a la tierra el fin del mundo , esto es una creencia escatológica  , ese día se termina el calendario maya de la cuenta larga de 5125 años de duración. Otra de las muchas “teorías” es que este día los habitantes de la tierra experimentarán  una trasformación física y espiritual positiva que marcaría el comienzo de una nueva era. Otros dicen que sucederá una catástrofe , en la que la tierra colapsará con algún objeto externo , pero muchos estudios han descartado esta idea y los astrónomos han rechazado los pronósticos apocalípticos. 

La NASA también ha desmentido la llegada del fin del mundo en esta fecha, pero se ha realizado recientemente una encuesta a una parte de la población mundial y los resultados fueron: 12% de los estadounidenses sí cree la predicción de los mayas , 20% los chinos, 13% mejicanos, 12% de los argentinos y 10% de los españoles.

Sabían que, hai 15 anos, descubríuse que o noso planeta posúe máis continentes dos que coñecíamos? En 1997, o oceanógrafo e mariño Charles J. Moore, volvía a casa despois de competir nunha carreira marítima chamada Transpac cando topouse cun achado incrible: unha xigantesca illa feita íntegramente de basura. En 1988, un laboratorio de investigación en Alaska da National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) dos Estados Unidos chegou á conclusión de que co ritmo de vertidos de resíduos sólidos nos océanos por parte da humanidade, os puntos de converxencia de correntes mariñas arrastrarían residuos de tódalas partes formando xigantescas illas por acumulación. Pero non foi ata 9 anos despois que Charles Moore a atopou por accidente.

Estas illas, situadas a maior no Pacífico Norte entre as coordenadas 135º/155ºO e 35º/42N con un tamaño aproximado de 3,400,000 km cadrados e 3,5 millóns de toneladas de basura (7 veces o tamaño de España e incluso superior en tamaño á India!) e a menor no Atlántico Norte, que varía de posición a razón de 1600 km ao norte e ao sur estacionalmente, están compostas por boias, redes de pesca, cepillos de dentes, lámpadas, tapas de botellas, xoguetes… Todo isto provoca inxestións accidentais por parte da fauna mariña da zona, e moitos plásticos non degradables acaban nos estómagos de diversos animais como tortugas ou albatros, ademáis de que a calor dos raios solares, xunto coa auga mariña, desconpón as partículas de plástico liberando os seus compoñentes no océano, contaminando dun modo irremisible os fondos mariños.

Esta clase de cousas deberían servir para que todos fixésemos exames de conciencia e tomásemos a nosa parte de responsabilidade nos males do planeta, que parece abocado a perecer baixo unha inmensa ola de basura por mor da irresponsabilidade, indiferencia e arrogancia humanas.

O LHC (gran colisionador de hadróns) ofrece indicios sobre a existencia do bosón de Higgs,a partícula do campo de Higgs, unha forma de enerxía que impregna todo o espacio e confire masa ás partículas. 

O acelerador do CERN é un túnel subterráneo de 27 km de circunferencia no que se fan circular a velocidades próximas á da luz, protóns en direccións opostas para que choquen, xerando enerxía suficiente como para recrear os primeiros momentos tras o Big Bang e tentar probar a existencia  de partículas coma o bosón de Higgs ,que sería un paso importante na búsqueda da Teoría da Unificación de forzas.

Algunhas persoas afirmaban que o colisionador provocaría desastres que poderían incluso acabar co noso planeta, coma a formación de buracos negros que absorberían todo o Universo. Algo parecido recréase na novela de Dan Brown “Ángeles y Demonios” (e na película) onde un grupo de iluminados rouban do CERN unha pequena cantidade de antimateria que pensan utilizar como explosivo.

7Programa Redes: En busca doutros Universos.

Os alumnos e alumnas de 4º ESO realizaron unha bonita presentación dos valores naturais e a biodiversidade da nosa ría.

A poboación mundial crece día a día e polo conseguinte tamén aumenta o consumo de auga. Se abusamos da auga sen necesidade, é obrigatorio preguntarnos se haberá auga para todos; por outra parte tamen hai que dicir que hai máis de 1.000 millóns de persoas que non teñen acceso á auga potable e polo tanto non lles queda máis remedio que consumila nesas condicións, o que lles provoca moitas enfermidades e incluso a morte.Con todo isto a Organización de Nacións Unidas (ONU) declarou que: “todas as persoas teñen direito a dispoñer de auga e este dereito constitúe un prerrequisito para todos os demais.”

O noso planeta posúe unha grandísima cantidade de auga pero o problema é que case toda é auga salgada polo que só é aproveitable un 1%; pero a auga é necesaria para nós , xa que, é o compoñente maioritario dos seres vivos e axuda a manter constante a nosa temperatura. Aíndaque sexa moi pouca a porcentaxe de auga que podemos usar para o consumo, sabemos que a auga é un recurso renovable polo que se se consome de maneira que non se supere a súa capacidade de recuperación poderemos dispoñer dela sen problema, pero isto non quere dicir que sexa ilimitada. A auga é un recurso renovable grazas ó ciclo hidrolóxico que a mantén en constante movemento.

A auga aparte de servirnos para poder sobrevivir tamén a utilizamos para moitísimas cousas máis. Segundo a clasificación dos usos poden ser primarios, que son aqueles que se consideran necesarios , como son no uso doméstico, na agriculura ou na gandería; ou secundarios, que son aqueles que resultan prescindibles, como son os usos enerxéticos, industriais, recreativos ou culturais.

Polo tanto, como a auga é necesaria para as nosas vidas, debemos ter en conta que debemos usala con cautela, é dicir debemos usar só a necesaria para que así o seu uso poida resultar sustentable, habendo así un equilibrio entre a súa demanda e a súa dispoñibilidade. Pola contra se este equilibrio se rompe podemos recuperala de dous xeitos: incrementando a dispoñibilidade de auga, con encoros, transvasamentos e desalgadura da auga do mar, ou reducindo o seu consumo mediante unha mellora na xestión facendo así un consumo responsable da auga.

As paperas son unha enfermidade contaxiosa que causa unha inflamación dolorosa das glándulas salivares, as cales producen a saliva, un líquido que humedece os alimentos e axuda na masticación e deglución. Esta enfermidade é propia da infancia, e afecta fundamentalmente a nenos e adolescentes, normalmente os que non foron vacinados contra elas. Cando a infección se produce en adultos é máis grave, xa que poden aparecer serias complicacións.

As paperas son causadas por un virus que se transmite de persoa a persoa por medio das gotitas da respiración (por exemplo cando estornudamos) ou por contacto con artículos que foron contaminados ca saliva infectada. O tempo que transcurre entre a exposición do virus ó momento de estar enfermo, que é o chamado momento de incubación, suele ser de 12 a 24 días.

As paperas poden infectar:

• Ó sistema nervioso: provocando meninxites, encefalites, etc
• Ó pancreas
• Ós testículos: provocando inflamación.

Os principais sistomas son: dor de cabeza, dor facial, dor de garganta, febre, inflamación das glandulas parótidas (as glándulas salivares máis grandes que se encontran no oído e na mandíbula). Nos homes poden ocorrer outra clase de sintomas como: Tumor testicular, dor testicular, inflamación do escroto.

A única prevención que hay contra as paperas é a vacina triple viral que protexe contra o sarampión, as paperas e a rubeóla e se aplica a nenos entre 12 e 15 meses.

Esta enfermidade non ten ingún tratamento, só se pode calmar o dor con paracetamol e facendo gargaras con auga tibia e sal.